Хандешнаш садахар
Нохчийн маттахь, хьалха гайтам "д" болу йа мукъа эшарца долалун хандешнаш хьалха цхьацца абанаш хӏуьтту:
- дилла, тилла, ӏилла;
- дахка, тахка, ӏахка;
- дача, лийча;
- дала, тела;
- деба, теба;
- деша, теша;
- даша, лаша;
- дотта, хӏотта, ӏотта;
- баха, ӏаха;
- декъа, текъа;
- дукъа, лакъа
- акха, декха, текха
- эга, дега, лега
Вайна ма-гарра хандеш буьха хьалха д, л, т, хӏ йа ӏ хӏутту. Цундела вайн хандешнаш и дешхьалхенаш хӏитторца садаха аьтто бу.
Хӏокху бӏогӏамашка хьаьжча, баьццарнаш йукъадаха аьтто болу дешнаш ду. Вайн меттан дешнаш кхолларан некъаца кхоьллина хир ду уьш.
бух | - | д | л | т | хӏ | ӏ | буьхан кхетам |
---|---|---|---|---|---|---|---|
а |
ан |
дан |
лан |
тан |
хӏан |
ӏан |
|
а |
эн |
ден |
лен |
тен |
хӏен |
ӏен |
|
а |
эн |
ден |
лен |
тен |
хӏен |
ӏен |
|
аба |
аба |
даба |
лаба |
таба |
хӏаба |
ӏаба |
|
аба |
аба |
даба |
лаба |
таба |
хӏаба |
ӏаба |
|
аба |
эба |
деба |
леба |
теба |
хӏеба |
ӏеба |
to multiply, to sneak |
ага |
ага |
дага |
лага |
тага |
хӏага |
ӏага |
to fall, to shake, to sew |
ага |
ага |
дага |
лага |
тага |
хӏага |
ӏага |
|
ага |
эга |
дега |
лега |
тега |
хӏега |
ӏега |
to fall, to shake, to sew |
агӏа |
угӏа |
дугӏа |
лугӏа |
тугӏа |
хӏугӏа |
ӏугӏа |
|
агӏа |
эгӏа |
дегӏа |
легӏа |
тегӏа |
хӏегӏа |
ӏегӏа |
|
ада |
ада |
дада |
лада |
тада |
хӏада |
ӏада |
to run |
ада |
ида |
дида |
лида |
тида |
хӏида |
ӏида |
to run |
ада |
овда |
довда |
ловда |
товда |
хӏовда |
ӏовда |
|
ада |
ийда |
дийда |
лийда |
тийда |
хӏийда |
ӏийда |
|
ада |
ада |
дада |
лада |
тада |
хӏада |
ӏада |
|
айа |
айа |
дайа |
лайа |
тайа |
хӏайа |
ӏайа |
|
айа |
ийа |
дийа |
лийа |
тийа |
хӏийа |
ӏийа |
|
ажа |
овжа |
довжа |
ловжа |
товжа |
хӏовжа |
ӏовжа |
|
ажа |
ийжа |
дийжа |
лийжа |
тийжа |
хӏийжа |
ӏийжа |
|
аза |
овза |
довза |
ловза |
товза |
хӏовза |
ӏовза |
to connect, to know, to play |
аза |
уза |
дуза |
луза |
туза |
хӏуза |
ӏуза |
|
аза |
оза |
доза |
лоза |
тоза |
хӏоза |
ӏоза |
|
аза |
ийза |
дийза |
лийза |
тийза |
хӏийза |
ӏийза |
|
акха |
акха |
дакха |
лакха |
такха |
хӏакха |
ӏакха |
|
акха |
акха |
дакха |
лакха |
такха |
хӏакха |
ӏакха |
|
акха |
экха |
декха |
лекха |
текха |
хӏекха |
ӏекха |
to pay off, to crawl |
акха |
акха |
дакха |
лакха |
такха |
хӏакха |
ӏакха |
to pay off, to crawl |
аккха |
эккха |
деккха |
леккха |
теккха |
хӏеккха |
ӏеккха |
|
акъа |
акъа |
дакъа |
лакъа |
такъа |
хӏакъа |
ӏакъа |
to dry, to split |
акъа |
экъа |
декъа |
лекъа |
текъа |
хӏекъа |
ӏекъа |
to dry, to split |
акъа |
укъа |
дукъа |
лукъа |
тукъа |
хӏукъа |
ӏукъа |
to dry, to split |
ала |
ала |
дала |
лала |
тала |
хӏала |
ӏала |
|
ала |
ала |
дала |
лала |
тала |
хӏала |
ӏала |
to give |
ала |
эла |
дела |
лела |
тела |
хӏела |
ӏела |
to give |
алла |
алла |
далла |
лалла |
талла |
хӏалла |
ӏалла |
|
алла |
олла |
долла |
лолла |
толла |
хӏолла |
ӏолла |
|
алла |
охка |
дохка |
лохка |
тохка |
хӏохка |
ӏохка |
|
алла |
илла |
дилла |
лилла |
тилла |
хӏилла |
ӏилла |
to lie, to lay, to put on |
алла |
ахка |
дахка |
лахка |
тахка |
хӏахка |
ӏахка |
to lie, to lay, to put on |
алха |
алха |
далха |
лалха |
талха |
хӏалха |
ӏалха |
|
ама |
ама |
дама |
лама |
тама |
хӏама |
ӏама |
|
ана |
ана |
дана |
лана |
тана |
хӏана |
ӏана |
|
ана |
эна |
дена |
лена |
тена |
хӏена |
ӏена |
|
ара |
ара |
дара |
лара |
тара |
хӏара |
ӏара |
|
ара |
ара |
дара |
лара |
тара |
хӏара |
ӏара |
|
арда |
арда |
дарда |
ларда |
тарда |
хӏарда |
ӏарда |
|
ата |
ата |
дата |
лата |
тата |
хӏата |
ӏата |
|
аткъа |
аткъа |
даткъа |
латкъа |
таткъа |
хӏаткъа |
ӏаткъа |
|
аткъа |
эткъа |
деткъа |
леткъа |
теткъа |
хӏеткъа |
ӏеткъа |
|
атта |
отта |
дотта |
лотта |
тотта |
хӏотта |
ӏотта |
to stand, to build |
атта |
итта |
дитта |
литта |
титта |
хӏитта |
ӏитта |
to stand, to build |
атта |
атта |
датта |
латта |
татта |
хӏатта |
ӏатта |
to stand, to build |
атта |
этта |
детта |
летта |
тетта |
хӏетта |
ӏетта |
|
атӏа |
этӏа |
детӏа |
летӏа |
тетӏа |
хӏетӏа |
ӏетӏа |
|
аха |
оха |
доха |
лоха |
тоха |
хӏоха |
ӏоха |
to break, to beat |
аха |
эха |
деха |
леха |
теха |
хӏеха |
ӏеха |
|
аха |
аха |
баха |
лаха |
таха |
хӏаха |
ӏаха |
to speak, to make sounds |
аха |
эха |
деха |
леха |
теха |
хӏеха |
ӏеха |
|
аха |
аха |
даха |
лаха |
таха |
хӏаха |
ӏаха |
|
ахьа |
ахьа |
дахьа |
лахьа |
тахьа |
хӏахьа |
ӏахьа |
|
ахьа |
охьа |
дохьа |
лохьа |
тохьа |
хӏохьа |
ӏохьа |
|
ахьа |
эхьа |
дехьа |
лехьа |
техьа |
хӏехьа |
ӏехьа |
|
аца |
эца |
деца |
леца |
теца |
хӏеца |
ӏеца |
|
ача |
ача |
дача |
лача |
тача |
хӏача |
ӏача |
|
ача |
ача |
дача |
лача |
тача |
хӏача |
ӏача |
to rain, to bath |
ача |
ийча |
дийча |
лийча |
тийча |
хӏийча |
ӏийча |
to rain, to bath |
аша |
эша |
деша |
леша |
теша |
хӏеша |
ӏеша |
|
аша |
эша |
деша |
леша |
теша |
хӏеша |
ӏеша |
to read, to believe |
аша |
аша |
даша |
лаша |
таша |
хӏаша |
ӏаша |
to wet, to become wet, to melt |
аша |
овша |
довша |
ловша |
товша |
хӏовша |
ӏовша |
|
аша |
ийша |
дийша |
лийша |
тийша |
хӏийша |
ӏийша |
|
аъа |
аа |
даа |
лаа |
таа |
хӏаа |
ӏаа |
to will, to eat |
аӏа |
аӏа |
даӏа |
лаӏа |
таӏа |
хӏаӏа |
ӏаӏа |