Чолхадош

Чолха цӏердош

Чолха цӏердешнаш кхузахь цхьаьна кхатта деза.

чеккхенгахь «кӏант», «йоӏ»

Шолгӏачу декъехь «кӏант» йа «йоӏ» делахь, шина кепара дилла магадо чолхадешнашкахь.

цӏердош + ардамдош

Хьалхара дакъа цӏердош ду, шолгӏа дакъа лааме ардамдош ду. Кхузахь цу шиннах схьадаьлла чолха цӏердош цхьаьна кхатта деза.

«бӏешо» йа «бӏе шо»

Буьйцург бӏе шо хенан мур белахь «бӏешо» цхьаьна дуьллу, бацахь, къаьстина дуьллу:

• Бӏешераш даьлча бен ца хиира царна хӏун хилла.
• Берхӏийтталгӏчу бӏешарахь.
• Воккха стеган бӏе шо ду.
• Бӏе шо даьлча барт чекхболуш бу.

доланиг + цӏерниг

Хьалха доланиг дожар, цунна тӏехьа цӏерниг дожар хӏоьттина чолха цӏердош кхолладелча, иза цхьаьна кхатта деза. Доланиг дожаран чеккхе «ан» ца йуьллу.

цӏердош + цӏердош

Ши цӏердош ул-улле хӏуттуш чолха цӏердош кхоллалуш, цхьаьна кхатта деза.

мухалдош + цӏердош

Мухалдашна тӏехьа цӏердош хӏоттарца чолха цӏердош кхоллалахь, иза цхьаьна дилла деза. Мухалдешан чеккхенгахь аларехь охьадужу «а» делахь, иза дилла деза.

Чолха мухалдош

цӏерниг + мухалдош

Хьалха цӏерниг дожар, йуха чеккхенгахь мухалдош а долуш чолха мухалдош кхолладеллехь, и шиъ цхьаьна кхатта (писать, to write).

«цхьа» + мухалдош

Мухалдашна хьалха «цхьа» хӏоттарца кхолладелла куцдош, цу шинна йукъа зил кхаттарца дилла.

Чолха цӏерметдош

дош + «волу», «верг»

Чеккхенга тӏе «волу» йа «верг» кхетарца кхолладелла цӏерметдош цхьаьна дилла.

Чолха хандош

мухал/хандош + «дан», «дала»

Чолха хандешнаш кхоллалуш мухалдешнашна йа хандешнашна чеккхенгахь «дан», «дайта», «дала» йа «далийта» тӏекхеттехь, хандош цхьаьна кхатта деза.

куцдош + «даккха», «дала»

Чолха хандешнаш кхоллалуш куцдешнашна чеккхенгахь «даккха»/«даха» йа «дала»/«довла»/«дийла» тӏекхеттехь, хандош цхьаьна кхатта деза.

дош + «дола»

Чолха хандешнаш кхоллалуш дешнашна чеккхенгахь «дола» тӏекхеттехь, хандош цхьаьна кхатта деза.

мухалдош + «дан», «дала», «дола»

Мухалдешнийн чеккхенгахь тӏекхетарш «дан», «дайта», «дала», «далийта» йа «дола» делахь, кхолладелла хандош цхьаьна а дуьллу; йуха чеккхенгара аларехь охьадужу «а» а ца дуьллу.

куцдош + «даккха», «дала»

Куцдешнашна чеккхенгахь «даккха»/«даха» йа «дала»/«довла»/«дийла» тӏекхеташ делахь, кхолладелла чолха хандош цхьаьна а дилла; йуха чеккхенгара аларехь охьадужу «а» а дилла.

хандош + «дан», «дала», «даккха», «дала»

Хандашна тӏехьа «дан», «дайта», «дала», «далийта», «даккха»/«даха» йа «дала»/«довла»/«дийла» тӏекхеташ чолха хандош кхолладеллехь, цхьаьна а дилла; йуха чеккхенгара аларехь охьадужу «а» а дилла. Чеккхенгахь «дан» тӏекхетча, иза хеназчу кепехь «о»-не доьрзу: хьажо. Карарчуй, ихинчуй хенахь йуханехьа гучудолу.

дешхьалхе + хандош

Хандашна хьалха дош хӏуттуш чолха хандош кхолладеллехь, йуха цуьнан шиннал сов дешдакъа а делахь, йуха цуьнан чеккхенгахь аларехь охьадужу «а» делахь, чолха хандош дуьллуш «а» а ма дилла, и чолха хандош цхьаьна а кхатта.

Чолха куцдош

«цхьа» + куцдош

Куцдашна хьалха «цхьа» хӏоттарца кхолладелла куцдош, цу шинна йукъа зил кхаттарца дилла.

Чолха хуттургаш

Хӏара чолха хуттургаш «бакъду», «цхьабакъду» цхьаьна кхатта йеза. Царна хьалха а, тӏехьа а цӏоьмалг йилла йеза.

Дакъалг

«ца» + ханцӏе

Ханцӏершна хьалха «ца» хӏоттахь, и цхьаьна дилла деза.

«ца» + лааме ардамдош

Лаамечу ардамдешнашна хьалха «ца» хӏоттахь, и цхьаьна дилла деза.

чолха хандош + йуккъехь «ца»

Дуккха а декъах лаьттачу, чолхачу ханцӏарна йа ардамдашна йуккъе «ца» хӏоттахь, цхьаьна дилла деза иштта чолха дош.

«дуьххьалдӏа», «гондӏа»

Хӏара ши дакъалг «дуьххьалдӏа», «гондӏа» цхьаьна кхатта йеза.

Чолха дагардош

цхьайтта - берхӏитта

Чеккхенгахь кхузахь йа «йтта» йа «итта» тӏетуху. Дагардош мукъачу эшарца йа «ъ»-ца чекхдолуш делахь «йтта» тӏетоха, мукъазчу эшарца чекхдолуш делахь «итта» тӏетоха.