Абанаш
Дахдар
I.
Нохчийн маттахь ши йиш ду шайна тӏехьа «й» хӏоьттича дахлуш. И шиъ ду: «и», «уь».
| доца | IPA | деха | IPA |
|---|---|---|---|
дижа |
[diʒ] |
дийша |
[diːʃ] |
дуьжу |
[dyʒ] |
дуьйшу |
[dyːʃ] |
дила |
[dil] |
дийла |
[diːl] |
дуьлу |
[dyl] |
дуьйлу |
[dyːl] |
дина |
[din] |
дийна |
[diːn] |
динна |
[dinː] |
дийнна |
[diːnː] |
дуьгу |
[dyg] |
дуьйццушехь |
[dyːt͡sːʃi̯ɐħ] |
II.
Кхидолу мукъа эшарш деха хилар хьайна гайта лаахь, тӏоьхула зил хьакха царна: «а̄», «ӯ», «о̄», «э̄»/«е̄», «о̄ь», «о̄»/«уо̄», «э̄»/«е̄», «иэ̄»/«ие̄».
| доца | IPA | деха | IPA |
|---|---|---|---|
дала |
[dəl] |
да̄ла |
[daːl] |
дакъа |
[dəq'] |
да̄къа |
[daːq'] |
дуза |
[duz] |
дӯла |
[duːl] |
декъа |
[deq'] |
де̄ха |
[deːx] |
эцце |
[et͡sːiːə̯] |
э̄са |
[eːs] |
хьо/хьуо |
[ħu̯o] |
хьо̄/хьуо̄ |
[ħuːə̯] |
гӏо/гӏуо |
[ɣu̯o] |
гӏо̄/гӏуо̄ |
[ɣuːə̯] |
эхь/иэхь |
[i̯ɐħ] |
э̄хье̄/иэ̄хьие̄ |
[iːə̯ħiːə̯] |
тӏе/тӏие |
[t'i̯e] |
тӏе̄ра/тӏие̄ра |
[t'iːə̯r] |
доьлха |
[dø̯ɐlx] |
до̄ьла |
[dyːə̯l] |